บ้านพักอาศัย ไม่ว่าจะเป็นบ้านในโครงการบ้านจัดสรร หรือบ้านที่ปลูกสร้างเอง เมื่ออยู่ไปได้สักพัก ความต้องการใช้พื้นที่มีมากขึ้น เนื่องจากมีสมาชิกเพิ่มบ้าง หรือเพื่อขยับขยายค้าขายบ้าง ส่วนใหญ่เลือกที่จะต่อเติมบ้านแทนการซื้อหลังใหม่ และอาจพูดได้ว่าการต่อเติมบ้านส่วนใหญ่ทำผิดกฎหมายแทบทั้งสิ้น ดังนั้นการก่อสร้างดัดแปลงใดๆ เราควรมีความรู้เกี่ยวกับ หลักการต่อเติมบ้าน ที่ถูกกฎหมายไว้บ้าง ซึ่งตามพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร กฎหมายหลักในการควบคุมการก่อสร้างอาคารกำหนดให้ผู้ที่จะก่อสร้าง ดัดแปลง หรือเคลื่อนย้ายอาคารต้องได้รับใบอนุญาตจากเจ้าพนักงานท้องถิ่นก่อน หรือให้แจ้งต่อเจ้าพนักงานท้องถิ่นพร้อมทั้งดำเนินการตามมาตรา 39 ทวิ ก็เป็นอันใช้ได้
เราควรลองตรวจดูรายละเอียดการเปลี่ยนแปลงต่อเติมบ้านของเรากันก่อนว่า เข้าข่ายเป็นการดัดแปลงอาคารหรือไม่ ซึ่งกฎหมายบอกว่าการกระทำดังต่อไปนี้ (ตามกฎกระทรวง ฉบับที่ 11) ไม่ถือเป็นการดัดแปลงอาคาร คือ การเปลี่ยนโครงสร้างของอาคารโดยใช้วัสดุขนาด จำนวน และชนิดเดียวกับของเดิม เว้นแต่การเปลี่ยนโครงสร้างของอาคารที่เป็นคอนกรีตเสริมเหล็ก คอนกรีตอัดแรง หรือเหล็กโครงสร้างรูปพรรณ สิ่งที่เราเรียกกันว่า โครงสร้างของอาคาร อาทิ เสา คาน ตiงที่เป็นไม้ เป็นต้น หากโครงสร้างอาคารเหล่านี้มีอาการชำรุด เช่น ปลวกขึ้น ทำให้ไม้ผุ เราจำเป็นต้องเปลี่ยนโครงสร้างเหล่านั้นใหม่ การใช้ไม้เช่นเดิม จำนวนและขนาดเท่าเดิมก็ไม่ถือเป็นการดัดแปลงอาคาร
แต่หากโครงสร้างเหล่านี้เป็นคอนกรีตเสริมเหล็ก คอนกรีตอัดแรง หรือเหล็กโครงสร้างรูปพรรณเกิดเป็นสนิมผุกร่อน ถ้าต้องเปลี่ยนใหม่ก็ต้องขออนุญาตก่อนครับ แม้จะใช้วัสดุอุปกรณ์ ขนาด จำนวนเท่ากันก็ตาม
หลักการต่อเติมบ้าน ที่ถูกกฏหมาย
- หากต้องการเพิ่มหรือลดพื้นที่ของตัวบ้าน ไม่ว่าจะเป็นชั้นใดก็ตาม และพื้นที่จะเพิ่มหรือลดนั้นมีพื้นที่รวมกันไม่เกิน 5 ตารางเมตร ไม่ต้องขออนุญาตไปที่เจ้าหน้าที่ (โดยต้องไม่เพิ่มเสาหรือคานนะครับ) สามารถจัดการต่อเติมได้เลย
- หากต้องการเพิ่ม หรือเติมแต่งส่วนต่างๆ ที่ไม่ใช่โครงสร้างหลักของตัวบ้าน (เช่น ต้องการเปลี่ยนพื้นกระเบื้องธรรมดาเป็นกระเบื้องหินอ่อน หรือหินแกรนิต เป็นต้น) หากเป็นวัสดุที่มีน้ำหนักไม่เกินร้อยละสิบไม่ต้องขออนุญาตจากเจ้าพนักงานท้องถิ่น แต่ถ้าเกินนั้นต้องแจ้ง ซึ่งน้ำหนักตรงนี้เราไม่สามารถคำนวณได้เอง ต้องอาศัยวิศวกรในการคำนวน
- หากต้องการเปลี่ยนโครงสร้างอาคารโดยที่โครงสร้างนั้นไม่ใช่เหล็ก ปูนหรือคอนกรีต ก็สามารถทำได้ โดยไม่ถือว่าเป็นการดัดแปลง เช่น ต้องการเปลี่ยนหรือสร้างส่วนใดส่วนหนึ่งในบ้านใหม่ อาจจะเกิดจากสาเหตุเพราะปลวกขึ้น หรือเกิดการเสียหายชำรุดอย่างใดอย่างหนึ่ง แต่ถ้าต้องการต่อเติมหรือดัดแปลงบ้าน โดยมีการใช้ เหล็ก ปูน คอนกรีต เหล่านี้จำเป็นต้องขออนุญาตจากเจ้าพนักงานท้องถิ่น
- หากต้องการเพิ่ม หรือเติมแต่งส่วนต่างๆ ของบ้านขึ้นมา โดยส่วนที่เติมแต่งนั้นไม่ใช่โครงสร้างหลักของตัวบ้าน (เช่น เติมโรงรถ โรงครัว เป็นต้น) และไม่มีน้ำหนักเกินร้อยละสิบของน้ำหนักของบ้านทั้งหมด อย่างนี้ไม่ต้องขออนุญาตเจ้าพนักงานครับ แต่ถ้าเกินนั้นจำเป็นต้องยื่นเรื่องตามระเบียบ
- การเพิ่มหรือลดขนาดพื้นที่ของหลังคา ให้มีเนื้อที่เพิ่มมากขึ้น แต่มีพื้นที่รวมกันไม่เกิน 5 ตารางเมตร สามารถกระทำได้โดยไม่ต้องขออนุญาต แต่มีข้อแม้ว่าต้องไม่มีการเพิ่มเสาหรือคาน เพื่อรองรับหลังคานั้นด้วย รวมไปถึงไม่ทำให้โครงสร้างเดิมต้องรับน้ำหนักเพิ่มมากขึ้นเกินกว่าร้อยละสิบด้วย
